Maand: juli 2024

Dee wilde wel een cola en ik was aan een wit wijntje toe. Dus toen we dat de serveerster vertelden vroeg ze mij: Een chardo of een pinot gris? Nou moet je weten, ik hoor niet altijd even goed, dus ik zei: Een pinot grigio graag. Waarop zij: Die hebben we niet. Ik wist het even niet meer. Dan maar een chardonnay, zei ik. Terwijl ik best de pinot gris had willen proberen. Wat me ontregelde en bleef hangen was dat chardo. Dat was nieuw voor me. Ik ken het fenomeen afko maar daar ben ik ook nooit blij mee geweest. Ik weet dat je voor volledige communicatie nt altd lle ltters ndg hbt maar afko’s als chardo rakelen bij mij gedachten aan in zichzelf gekeerde clubjes op. Clubjes met mensen die het nodig hebben met nog net iets meer dan knipoogjes, speldjes, petten, sjerpen, dassen bij elkaar te horen en elkaar waar dan ook te herkennen en dus ook hun taalgebruik daarop afstemmen. In het uiterste geval groeit daaruit een geheimtaal. Een compleet herordend en nauwelijks te kraken systeem van tekens waar niemand behalve de leden van de club nog wijs uit kan. Dan is chardo nog maar een begin waar je hooguit meewarig en schouderophalend aan voorbij kunt gaan. Het leuke is dat zo’n afko als chardo bij mij weer van alles oproept. Maar daar ga ik je nu niet mee lastig vallen.

Het was er weer eens ouderwets gezellig, zei de vrouw van middelbare leeftijd, met grijzend, kroezig haar in een knotje en nogal flets gekleed, die samen met een vrouw op leeftijd en achter een rollator de hoek omkwam. Ik moest een snelle stap opzij doen om niet tegen ze aan te lopen. Ik was, kwiek en vief, te snel weer bij ze vandaan om nog te horen hoe het gesprek verder ging. Als het nog verder ging. Misschien dat de schuifelende vrouw achter de rollator dacht: Ouderwets gezellig? Dan wil ik er écht hélémáál niks van weten. En dat ze daarna via een vlak Oh-ja? over iets anders was begonnen. Over dat de thuiszorg vanochtend later was geweest dan gewoonlijk en dat daardoor haar hele dagschema in het ongerede was geraakt. Sorry nog, Truus, dat ik niet helemaal klaar was toen je me kwam halen. En dat Truus dan Geeft niks hoor, zou zeggen. Ik heb de tijd, vandaag. En: Leuk om weer eens koffie met u te gaan drinken. Daar gaat het maar om. En dat dan de schuifelende vrouw achter de rollator zou zeggen: Zo blij dat ik er weer even uit ben. Maar dat kon ik dus allemaal niet meer horen. Vooral omdat het bijna zeker niet gezegd werd maar ook omdat ik alweer een stuk verder was, Al bijna een straat verder. Ondertussen vroeg ik me af wat de vrouw met het kroezige, grijzende haar bedoeld had met ouderwets gezellig. Zowel ouderwets als gezellig zijn woorden die nogal jeuken. Ik wil zelf nog wel eens in de val van het gebruik van gezellig stappen maar op het gebruik van ouderwets in positieve zin zul je mij niet betrappen. En al helemaal niet in de combi met gezellig. Het was dus ouderwets gezellig geweest? De koffie werd nog met de hand gemalen en vervolgens op een houtkacheltje bereid in een percolator? En er waren gevulde koeken en kano’s bij die koffie? Iedereen zat in een grote kring? Er waren voor de vrouwen advocaatjes met slagroom, geserveerd in een konisch glas op een pootje en met een lepeltje om het advocaatje langzaam op te happen? Of glaasjes mierzoete port? Er waren overvloedig pelpinda’s en stukjes pompernikkel met verse haring en voor de mannen was er de keuze uit oude en jonge jenever? Oom Henk had de hele avond moppen verteld en tante Julia had uitgebreid verslag gedaan van hoe ze van haar galstenen was afgeholpen? En ome Joop had de hele avond op zijn grammofoon operettemelodieën ten gehore gebracht? Ouderwets gezellig eindigt vaak in gekissebis over wat in het dagelijkse leven heel rustig en ontspannen in een bedje van stilzwijgen ligt te soezen totdat het weer eens ouderwets gezellig wordt en het wakker wordt gekust. Maar, nou even serieus, ik vroeg me ook af of de vrouw met het kroezige, grijzende haar dat bedoelde toen ze het over ouderwets gezellig had. Ik denk het niet, eerlijk gezegd, daarvoor klonk ze veel te opgewekt. Als in lekker dansen, stevig zoenen, witte wijn, rijkelijk bier, herinneringen ophalen, samen dronken worden, het gevoel van jong zijn, stampende rock, up tempo leven ….. dat ouderwetse gezellig.

Vorige week werd in de gemeente Meerssen definitief een punt gezet achter een avontuur dat in 2009 begon. PvdA en GroenLinks werkten er met elk één zetel al samen in één fractie in de gemeenteraad en toen meldde zich ook D66 voor een progressieve samenwerking. We zouden samen de verkiezingen van 2010 ingaan. We deden dat onder de naam KIJK!!! Toen al en zeker in de loop van de jaren die volgden bleek dat in de politiek personen ertoe doen. Vooral in de lokale politiek. Een zekere mate van vriendschap, willen luisteren in plaats van te praten, macht delen in plaats van opeisen, even een stap terug willen doen, bereid zijn te geven in plaats van enkel te nemen, je eigen gelijk kunnen relativeren, dat was binnen KIJK!!! heel lang vanzelfsprekend. En KIJK!!! slaagde er ook in dat in de verhoudingen met andere partijen en fracties te realiseren. Altijd bereid samen te werken en te verbinden. Niet altijd met succes, helaas. Het is jammer dat de leden van KIJK!!! vorige week met de opheffing van de partij hebben geconstateerd die rol niet meer te kunnen spelen. Dat is jammer. Het stemde ook wel wat verdrietig.

Wat is ie klein, hè, zei El. We waren van de week even bij Haa die ons al 36 jaar auto’s verkoopt. Altijd Renaults. Voor die tijd hadden we een Volkswagen T2, een Peugeot 204 en een Renault 18 die we niet bij hem maar elders kochten. Maar je zit er niet op te wachten dat allemaal te weten, toch? Wat er nu wel even toe doet is die T2. Het was geen bestel- maar een personenbusje en dat bouwde ik in 1975 om tot kampeerauto. Maar dat is op zich ook weer niet van belang, wel dat El en ik daar zo ontzettend veel plezier van hebben gehad dat onze harten nog altijd sneller gaan kloppen als we een T2 zien. Maar, veel iconischer dan de T2 is de T1. Dus toen we vandaag het Schouwburgplein opstapten en we zagen er daar een staan, kwam alles weer terug. Wat is ie klein, hè, zei El. Maar dat vertelde ik al. Niet dat ze ook zei: Zo klein was onze T2 ook. En ook vertelde ik nog niet waar we het over hadden met Haa toen we daar van de week even waren. Nou, onder andere over dat auto’s in de loop van de jaren steeds groter zijn geworden. De Renault 5 uit de tachtiger jaren is de Clio van nu, bijvoorbeeld. En de eerste Captur en de eerste Scénic zijn ook steeds meer uit de kluiten gewassen. Inmiddels is de T2 via T3 en T4 enz ook flink groter dan onze T2. Vandaar het Wat is ie klein, hè van El, vandaag op het plein met nog veel meer ouwe auto’s in goede conditie. Iets met oldtimers. Toen we weer thuis waren, zei El: Hij was dan klein, onze T2, maar die T4 camper waarmee we twee jaar geleden op stap waren, die was dan wel flink groter maar ik vond hem toch echt veel te klein. Toen die T2 niet, maar die nu ook.

Wie moet ik danken voor de woorden

De blauwe en de zachte, die van papier ook

de woorden die een huis bouwden

en de grond omwoelden en bonen zaaiden

en vooral ook liefde dachten

waar geen liefde was

De fonteinen op het plein deden niets. Dat wil zeggen dat er iets ophanden is. Dat het plein voor iets anders gebruikt wordt dan normaal. Helaas is dat nogal eens het geval in lente en zomer, in de periode dat fonteinen de tijd van hun leven behoren te hebben. Dat ze voor verkoeling zorgen en kinderen verleiden een nat pak te halen. Ouders en terrastijgers geamuseerd toekijkend. Hoewel het plein aan de rand van het winkelhart ligt is het wel een ontmoetingsplek. Er is in de loop van de tijd al veel energie, tijd en geld gestoken in het echt aantrekkelijk te maken. Maar, dat wil het maar niet worden. Het plein heeft een rommeligheid die onplezierig is. Ja, zeg je dan: Heb je weleens een plein in een Frans dorp gezien? Je durft in dit verband het woord ordelijk te gebruiken? Ik zeg dan: Zeker, maar de Fransen hebben niet de pretentie dat hun dorpsplein ordelijk is of zou moeten zijn. Hier, in Venray zie ik een plein dat bedoeld is architectonisch verantwoord, gedoseerd groen, overzichtelijk en voor alles bruikbaar te zijn en in elk geval uit te stralen dat er over is nagedacht. Maar, dat leidt ertoe dat in het dagelijks gebruik alles wat een beetje scheef staat, vuil is, wild beweegt, veel lawaai maakt, sterk ruikt, het uitzicht belemmert, niet doet waar het voor gemaakt is – zoals fonteinen – irriteert. Daarmee is het karakterloos en heeft het geen ziel.

Ze kwamen rond half zes en zouden blijven eten en rond elf uur door hun vader en moeder weer worden opgehaald, de twee oudste, Em en Pee, 13 en 11. Kleinkinderen. El had in de weken in aanloop naar deze zorgavond wel vier keer gevraagd wat ze wilden eten en evenveel keer geen antwoord gekregen waar ze wat mee kon. Dus had ze op een gegeven moment zelf maar een keuze gemaakt: rijk gevulde wraps. Die vielen in goede aarde. Het werd verder nog zo’n avond waar je later met plezier aan terugdenkt. Als oma en opa in de regel veel minder lang dan de jongeren maar niet minder intens. We liepen nog een rondje door het dorp, ijsje eten, beetje babbelen. Daarna raakten ze verdwaald in een fotoboek met veel plaatjes van weet je nog wel oudje. Oma gaf tekst en uitleg. Waarna met koperen centen en stuivers van ooit eindelijk een aanvang werd gemaakt met een cursus Amerikaans jokeren dat hun vader ooit samen met zijn broer leerde van hun opa en oma in Kasen. Verder waren we niet echt goed voorbereid. Er waren geen chips. Wij trekken thuis op dit soort avonden rond negen uur een zak open, zei Em. Dat hebben we voor kennisgeving aangenomen. Ook zonder chips bleek alles helemaal okidoki.

We woonden in Malpertuis, een vijftiger jaren uitbreidingswijk van Maastricht. Met eenvoudige en betaalbare koopwoningen en veel sociale huur voor de exploderende middenklasse en enkele straten sociale overloop uit de afbraakwijken in de binnenstad. Met jan en alleman door elkaar, diversiteit en een bepaald sociaal evenwicht. Ik had het voorrecht dagelijks naar het Henric van Veldeke College te fietsen, naar het gymnasium in het villapark. En weer terug naar Malpertuis. In die tijd, de eerste helft van de zestiger jaren , was de interactie tussen de verschillende klassen in de samenleving overwegend vanzelfsprekend. In mijn klassen in het gymnasium zaten toen inmiddels meer jongens uit de lagere klasse en middenklasse dan uit de hogere. Het Veldeke lag in de wijk St. Pieter. Vandaag, dik vijftig jaar later, staat de wijk in de krant, dat wil zeggen in De Limburger. Ik citeer: Al jaren verzetten de bewoners van de Sint-Lambertuslaan in Maastricht zich tegen de ombouw van een leegstaand kantoorgebouw tot woningen. (…..) De omwonenden stapten naar de rechter, maar die verwerpt nu al hun bezwaren. In de wijk Sint-Pieter staan voornamelijk koopwoningen in het hogere segment. Het bouwplan omvat vijf appartementen in de middenhuur, exclusief voor 65-plussers, en vier in de sociale huur voor starters en internationale werknemers. Omwonenden vinden de nieuwe woningen ‘in hun achtertuin’ niet aansluiten bij het bestaande woonmilieu, dat in een gemeentelijk stuk als ‘luxe woonwijk’ wordt omschreven. Ze achten de nieuwbouw te klein en vrezen een te groot verloop. Rechter Geesje Krens verwerpt de argumenten. (…..) het bouwplan bevordert de differentiatie – meer doelgroepen en prijsklassen –, oordeelt ze. Ik ben geen rechter maar ik ben het van harte met Geesje eens. Ik zal dat even lekker ongenuanceerd toelichten. Ik vind het elitair gezeik als je problemen hebt met of maakt van mensen met een wat smallere beurs in je wijk op stand. Dan loop je over van vooroordelen over wie die mensen zijn, over hun sociale intenties, hun sociale vaardigheden, over hun mogelijkheden bij te dragen aan de veerkracht, de vitaliteit en leefbaarheid van een buurt. Dan ben je een nogal zelfingenomen eigenheimer die zich het liefst beweegt in zijn kring van ons soort mensen en weinig voelt voor een ander soort mensen in zijn omgeving. Ik ben blij dat ik mijn puberteit mocht doorbrengen in het beste van twee werelden en alles wat daartussen zat: Malpertuis, de volkswijk met zijn diversiteit aan mensen, het Veldeke College met zijn mix van zonen van boeren, arbeiders, ambtenaren, directeuren en rechters en alle straten daar tussenin waar ik op de fiets doorheen reed. Ik had al die indrukken en invloeden niet willen missen. Ze hebben me geleerd met veel verschillende mensen om te gaan. Blij mee. Nog altijd. Nooit een moment spijt van gehad. Geen enkele behoefte ook in St. Pieter te wonen.

Vraag me niet waarom maar ik heb me ooit ingeschreven voor de dagelijkse ontvangst van een email nieuwsbrief van een Duits verzendhuis. Tegenwoordig is dat een webwinkel, beter nog een webwarenhuis. Het is gespecialiseerd in techniek. De firma pretendeert mij aanbiedingen te doen die speciaal op mij zijn toegesneden. Ik zit er als het ware op te wachten, is het idee daar. Vandaag waren dat een WOOZOO by Ohyama Staande ventilator 35 W (Ø x h) 270 mm x 640 mm Wit, een Bosch Home and Garden AdvancedHedgeCut 65 Heggenschaar Elektrisch Met beschermbeugel 500 W, een Reflexion DVD1052 Hoofdsteun-DVD-speler met 2 monitoren Schermdiagonaal=25.7 cm (10.1 inch), een GARDENA MultiControl duo 01874-20 Besproeiingsbesturing werkt op batterijen, een CSB Battery EVX 12200 Loodaccu 12 V 20 Ah Loodvlies (AGM) (b x h x d) 181 x 167 x 76 mm M5-schroefaansluiting Cyclusbestendig, Onderhoudsvrij en een Controllino MAXI Automation 100-101-00 PLC-aansturingsmodule 24 V. En, ben je er nog? Al jaloers? Hoeft niet. Het was bagger, vandaag. Niets van waarmee het webwarenhuis mij blij meent te maken kan mij in de verste verte boeien of anderszins pakken. We wonen goed geventileerd, hebben zelden iemand op de achterbank van de auto die naar een dvd wil kijken, we hebben geen tuin en evenmin zaken voor het functioneren waarvan een loodaccu noodzakelijk is, ook niet in geval van uitval van de reguliere voeding. Dat laatste denk ik, want ik ben niet zo technisch dat ik dat kan weten. Waar ik nog wel enigszins door geraakt werd was het aanbod van een controllino. Wat een heerlijk woord! Alleen dat woord is al bijna voldoende mij tot aanschaf te verleiden. En dan ook nog MAXI. Maar, ik heb me ingehouden en teleurgesteld de mail naar de prullenbak geklikt. Als dagelijks.

We kwamen terug van vakantie en de pc gaf de geest. We hadden hem nog een dag gebruikt, ‘s avonds uitgezet en de ochtend erna wilde hij niet meer op gang komen. Dood als een pier. Je denkt nog even dat de aan-uitknop nog een paar keer indrukken zal helpen maar dat is een illusie. Je weet dat, maar toch. Gelukkig had El voordat we op vakantie gingen nog een backup gemaakt. Dat scheelde al meteen veel paniek. Goed, eventjes grote stappen: er was een schijf stuk. Het bleek wijsheid voor nieuw te gaan. Er werd van alles omgezet, waaronder mailboxen van enkele accounts. Die zaten propvol oud- en jongbelegen mails. Het kunnen er goed 20.000 of 30.000 of 40.000 zijn. Dat moet nog blijken. Alles wat ooit belangrijk was of leek heeft zich in die bussen opgehoopt. Of beter: hebben wij zich laten ophopen. Soms ook in niet gelezen staat als de desbetreffende mail al op telefoon of tablet was gelezen. En dan hebben we al zo veel mails weggegooid. Nu zijn we daar voor en na weer mee bezig. En dan kom je dus weer mails tegen die het een en ander oproepen. Zo hadden we in 2015 en 2016 een paar schilderklussen. Via vriend Ha hadden we de naam van schilder Em doorgekregen. Dus wisselden Em en ik wat mailtjes uit. Over werk, prijs en tijdstip. Em bleek een vriendelijke en stille jongeman. Tevens een in zichzelf gekeerde vakman. Toch, soms raakten we tijdens koffiepauzes aangenaam en ook wel intens in gesprek. Em bouwde in zijn vrije tijd gitaren. En hij bespeelde die ook. Hij had ook de nagels die daarvoor nodig zijn. En hij begon genoeg te krijgen van schilderen. Hij wilde vooral gitaren bouwen. Hij was er goed in en het paste nog beter dan schilderen bij zijn contemplatieve geest. Aan gitaren werken bracht hem bovendien dichter bij de gedachten die hij belangrijk vond én bij de bijzondere vaardigheden die het bouwen van gitaren tot een kunst maken. Een paar maanden geleden meldde ik me na een afscheid in 2017 weer aan op Facebook om een specifiek account te volgen. Maar, opeens dook in mijn tijdlijn Em op. Ergens in Italië bezig met Arts & Guitars. Zo te zien is hij daar veilig geland. Mooi is dat. Volg je hart. Weer een cirkeltje rond.