Levens

Ik ben niet stuk van al zijn werk maar dat leven, dat leven! Wat een caleidoscoop! En sommige van zijn boeken zijn top natuurlijk, sommige toneelstukken ook. Ik houd van werk waarin het menselijk tekort volop aanwezig is en personages al dan niet wanhopige pogingen doen daarmee om te gaan, ermee te leven, toch nog iets van geluk te proeven maar zelfs daar nogal een nare smaak aan over te houden. En anders de lezer wel. Ik twijfelde nog wat. Zou ik hem kopen? Ik moest er per slot van rekening vijftig euro voor neerleggen. Dat is ongeveer 110 gulden en dat zijn in 1965/1966 in mijn toenmalige stamkroeg tegenover Terminus in Nijmegen zo’n 350 glazen pils. En zou ik wel aan het lezen ervan toekomen? Aan bijna 1000 pagina’s gebonden dundruk? Één kilo en driehonderd gram. (Ja, even gewogen.) En, ik ben dan wel Neerlandicus, maar in zekere zin een niet geheel complete. Ik ben vooral een taalkundige en nauwelijks een letterkundige. Ik heb er het geheugen niet voor. Daar zit weliswaar heel veel in maar geen verhalen over literaire tijdvakken, jaartallen, stromingen, genres, auteurs, boektitels, personages, verhaallijnen, enz.. Dus moest ik dan toch maar weer 1000 pagina’s lezen over een auteur in de wetenschap dat als ik er doorheen zou zijn allerlei wetenswaardigs na drie weken alweer uit mijn hersencellen zou zijn weggespoeld? Helaas, helaas niet lekker soepel reproduceerbaar. Net als toen ik de prachtige biografie van Gerard Reve door Nop Maas gelezen had. En die van Nescio door Lieneke Frerichs. En die van Elsschot door Vic van de Reijt. En die van Remco Campert door Mirjam van Hengel. En die van Willem Wilmink door Elsbeth Etty. En die van Annie MG. door Annejet van der Zeijl en die van Kees Fens door Wiel Kusters. Wat voor mij telt is mijn fascinatie voor de auteur, voor zijn persoon, voor zijn passie voor het door roeien en ruiten gaan, voor de ultieme inspanning de eigen mogelijkheden, mentaal, moreel, inhoudelijk te verkennen en benutten en te materialiseren. In de breedte, in de diepte. En dat dat vaak wat mag kosten: gezondheid, relaties, bezit. In dat licht is vervolgens succes maar een heel betrekkelijk dingetje. Maar goed, nu ben ik dus de trotse eigenaar van De Levens Van Claus door Mark Schaevers. Ik ga er op den duur niet veel van onthouden. Maar ik ben nu eenmaal wat ik ben: als lezer altijd in het moment. Een tevreden lezer. En ik kijk nu alvast ook uit naar de biografie van Louis Paul Boon van Arne Fortuin. Doorwerken hoor, Arne!