Maand: november 2023

En toen zaten we opeens in een kroeg in Brussel. Nou ja, het was niet echt opeens want we sloten er een bezoekje aan het Europees Parlement mee af. We waren er met leden van afdelingen van de PvdA in Noord- en Midden-Limburg. Op uitnodiging van Vera Tax, ook PvdA, lid van het EP en uit Venlo. Het was vermoeiend want je komt terecht in een nogal chaotische smeltkroes van types en talen. Grote groepen bezoekers gaan als door een sorteercentrum van lift naar verdieping naar trap naar trappenhuis naar hal naar straten en parken. Het Europees Parlement zelf is strak georganiseerd en geregisseerd. Niks chaos. Moet ook wel als je met 27 landen één ding wilt doen: er samen uitkomen. Verder was het zo’n dag met veel vrije tijd en leuke sociale contacten. Beetje hangen, beetje kuieren, beetje eten, beetje praten. Vooral ook veel vraagtekens. Wat wil Omtzigt nou eigenlijk? Zou Plasterk dan minister van Onderwijs willen worden? Als Agema minister van Volksgezondheid en Zorg wil worden en Bosma voorzitter van de Tweede Kamer en Wilders premier, gaat dan Dion Graus de fractie leiden? Is een minderheidskabinet écht goed voor het politieke debat? Zal de PvdA, zal links nou eindelijk weer eens stevig de hand in eigen boezem steken? Moeten we niet eens in het geweer komen tegen het elitaire randstedelijke denken over identiteiten? Hoe inclusief, hoe solidair is dat, onderaan de streep? Hoe relevant is dat als je grootste zorgen zijn hoe je morgen eten op tafel krijgt, je energierekening moet betalen, waar je opgroeiende kinderen kunnen wonen, of je de tandarts kunt betalen, je huis kunt isoleren? Na vandaag zit mijn hoofd weer behoorlijk vol. Ook daarom was de dag vermoeiend. Nu thuis op de bank. 

Het was druk bij de fysiotherapeut. Ook hier veel grijs haar. Net als in de schouwburg in Heerlen, enkele weken geleden. Maar, hoewel interessant en meer dan dat, daar ga ik het nu niet over hebben. Ik kwam bij de fysio terecht vanwege mijn rug. Die speelt zo nu en dan wel heel erg op. Dus had ik weer eens in een soort van dwangstoel stevig kilo’s zitten weg te drukken. En er was nog even flink op een bilspier gehangen, met de punt van een elleboog. Ik had in die buurt iets verrekt toen we afgelopen zaterdag waren gaan bowlen. We zorgden in het weekeinde voor de twee oudste kleinkinderen, dertien en tien, en we vonden dat we ze even uit moesten laten. Maar het weer wilde niet meewerken, dus werd het een activiteit tussen muren. Het was druk, ook hier. Veel minder grijs haar, wel veel jeugd. Halverwege de tweede serie van tien spellen verrekte ik iets in mijn linkerbil. Ik hield het voor gezien. De kleinkinderen gingen nog even door. Een half uur later zaten we in de auto naar huis. Of ze vanavond hun schoen mochten zetten, vroegen de twee op de achterbank. We hadden met die vraag rekening gehouden. Het zijn en blijven nog even kinderen, weten we van die twee. Ze zijn de onschuld voorbij, wat Sint betreft, maar voelen in deze tijd van het jaar nog altijd wat spanning. We vinden dat ook wel wat hebben, vooral omdat ze geen gouden bergen verwachten van een heimelijk nachtelijk bezoekje van Sint of Piet. Ze lagen al in bed toen een van de twee er achter kwam dat de schoenen vergeten waren. Dan, zei L., neem ik die wel mee naar beneden en zet ik die wel klaar, bij de deur. De kleinste van de twee kon daar niet mee leven. Ik wil die schoen zelf neerzetten, zei ze. Hoezo, vroeg L., je ligt er nou al lekker in. Dat kan ik toch ook even doen. Maar, daar kwam niets van in. Ze moest en zou het zelf doen. Haar broer sloot zich bij haar aan. Het was L. een raadsel, maar goed, als ze dan maar even wilden vertellen waarom ze zo pertinent waren in de wens zelf hun schoenen bij de deur te zetten. Omdat we willen zingen voor Sinterklaas, zei de jongste. Dus, die twee naar beneden, schoenen bij de deur gezet en drie (drie!) sinterklaasliedjes gezongen. Toen ze weer in bed lagen hebben we nog lang zitten gissen waarom die twee nog per se wilden zingen. We hadden ze het natuurlijk wel kunnen vragen, maar hebben het maar gelaten bij de conclusie dat in de traditie een zekere wetmatigheid schuilt. Dat je als kind, eenmaal meegesleept door het idee van de schoen met het cadeautje en wat snoep, nadat je slaperig en met een lichte spanning in de buik, na een lange nacht de trap afloopt iets terug wilt hebben gedaan voor wat je gaat aantreffen. En daar hoort zingen zeker bij.

De achterzijde van Volkskrant Magazine drijft me naar de website van Hermès. Dat komt zo: ik zie op die achterzijde een advertentie van dat luxemerk met een foto van een kekke damestas. Om de een of andere reden maakt het me vandaag nieuwsgierig naar wat die moet kosten. Zou bijvoorbeeld Annemarie van Gaal er binnenkort mee gezien kunnen worden? Die zei ooit dat ze nooit ‘zo’n dure tas zou kopen.’ Zo’n dure als waarmee bekende BN’ers menen hun imago en hun dagelijks bestaan mee op te moeten pimpen, bedoelde ze. Wat haar betreft is 4.000 euro voor ‘een leuke tas van Chanel’ toch echt wel de bovengrens. Nou, Hermès vraagt voor de kekke tas op de achterzijde van Volkskrant Magazine zo’n 6.000 euro. Ik vraag me af wat zo’n advertentie doet in dat magazine. Ja, het is natuurlijk wel lifestyle maar welke lezer van de Volkskrant kan die überhaupt voor- of naleven? Hier thuis op de bank helemaal niemand. Mij bekruipt steeds meer het gevoel dat een krant als de Volkskrant alleen nog maar voor de happy few schrijft. Persoonlijk vind ik Volkskrant Magazine een volstrekt overbodige toevoeging aan de verslagen van en commentaren op het nieuws in de wereld. En als het dan toch over lifestyle zou moeten gaan dan ben ik als lezer van de Volkskrant langzaamaan meer geïnteresseerd geraakt in hoe mensen leven die blijkens de recente verkiezingsuitslagen niet kiezen voor GroenLinksPvdA met een volgens het CPB ijzersterk economisch programma maar wel voor een lijst van – nu nog – loze beloftes. Wat mij betreft draait de Volkskrant de knop rigoureus om en maakt het een wekelijks lifestyle magazine van onderop de samenleving. Waar vooral primaire behoeftes urgent zijn. Waar niemand behoefte heeft aan zes gekleurde ijslepeltjes voor 17 euro en 99 cent. Of aan een handige 6-in-1 multitool in de vorm van een vogel voor 16 euro. Of vijf herbruikbare Food Huggers voor 17,50. Opdat we het allemaal echt plus echt allemaal gaan begrijpen; waar de onvrede vandaan komt.

Vandaag even niet want druk met twee kleinkinderen. Druk met hun leven, met hun dingen te doen. En hun dingen niet te doen maar te laten. Dertien en tien. Dan zijn ze ook al echt met dingen bezig. En ze beginnen er ook over te praten. Mooi hoor. Weer een nieuwe fase. Even niks schrijven, dus. Niet hier althans.

En toen kwam Caroline met een reclamekaravaan naar de Tweede Kamer. Zeven trekkers van een groot landbouwmachinemerk. Je kon om de naam ervan niet heen. Het kan eigenlijk niet meer verbazen. De BBB is sowieso een spin off van een communicatiebureau dat zijn inkomsten haalt uit dienstverlening aan de agribusiness. Het heeft iets schaamteloos, ook omdat een aankomst bij het parlement wat meer decorum verdient. Ik ben geen formalist maar kan het niet goed hebben dat mensen aan hun rol als volksvertegenwoordiger een quasi leuke twist geven. Het land besturen is een serieuze zaak. 

We waren even bij IKEA in Eindhoven. We liepen er met oogkleppen op, we wisten precies wat we moesten hebben: een vloerkleed. Het voelde als gisteren, toen we naar het stemlokaal liepen. we wisten allebei precies welke partij we moesten hebben. Bovendien met het idee ‘s avonds weer teleurgesteld voor de buis te zitten: links weer niet gewonnen. We wisten al dat er veel mensen zijn die zich niet gehoord voelen, maar dat het er zoveel waren? Ik vind het prima dat we dat nu wel weten en ook wat ze willen dat er moet gebeuren. Wilders heeft begrepen dat wil je als overheid in de huidige situatie mensen tevreden stellen, dat je dan onderaan de piramide van Maslow moet zijn. Daar huizen menselijke behoeften als eten, drinken, wonen, veiligheid, gezondheid, slapen, bewegen en dergelijke. Zeg maar de primaire behoeften; als die worden bevredigd is er voor de betrokkene zoiets als welbevinden en bestaanszekerheid. Hoger in de piramide hebben erkenning, waardering en zelfrealisatie enkele etages betrokken. Daar liggen in de kastjes onder andere ethiek, jezelf kunnen zijn, creativiteit, status, respect. Ook geen onbelangrijke zaken maar volgens Maslow behoeftes die lang niet iedereen heeft of minder urgent zijn. Los van de taktische blunders die in de campagne die achter ons ligt zijn gemaakt – de grootste: de PVV zien als mogelijke compagnon in de formatie – en de desastreuse gevolgen van het beleid van vier kabinetten Rutte heeft links zich onvoldoende gerealiseerd dat je vooral ook profileren vanuit de hoogste etages in de piramide niet bepaald leidt tot een beter contact met de benedenburen. De realiteit van dit moment is dat, wil je als linkse partijen met hooggestemde idealen ook de benedenburen met zorgen over hun primaire behoeften het genot van wat er hoger in het gebouw normaal is, geven, dat je dan uiteindelijk weer onderaan de piramide moet beginnen. Dus stop voorlopig met nadrukkelijk op identiteit en individualiteit te focussen. We moeten het gewoon weer vooral hebben over eten, drinken, wonen, zorg en voorzieningen. In begrijpelijke taal, gepassioneerd en betrokken. En daar hoort ook wat meer straatvechten bij. En ook niet onbelangrijk: links is allereerst solidair zijn met wie het minder heeft, onderaan in de piramide van Maslow woont. En daar ook luidruchtig blijk van geven. En zichtbaar maken in de portemonnee.

https://www.chi-an.be/wp-content/uploads/2020/11/Piramide-Maslow-featured.jpg

Kees Boonman zag er bij Omroep Max uit alsof hij in kokend water had gelegen. Signaal: rood. Van mij mag het, iedereen moet doen wat hij wil als hij anderen er maar niet teveel mee hindert. Wat mij betreft was het niet teveel. Ik dacht dat hij vooruitliep op de uitslag van de verkiezingen. Daarna kwam er nog een roodharige zangeres in een groene jurk. Ik dacht: Dat kan geen toeval zijn. Het kan, dacht ik ook, vooruitlopen op een roodgroene of groenrode zege. Het is alweer een tijdje geleden dat mijn PvdA op verkiezingsavond feest kon vieren. Bovendien, vaak is een overwinning of een bijna-overwinning uitgelopen op een soms ook zware nederlaag in beleid en uitvoering. Ook door eigen toedoen. Het is maar weer eens gezegd. En waar ik nou bang voor ben is dat als GLPvdA vanavond wint – en dat gebeurt niet – dat het dan weer een graftakkenregeerperiode wordt. Want met wie dan om er een beetje vrolijk aan te beginnen? Ik benijd Frans Timmermans om zijn onverwoestbare positieve kijk op de dingen. Gepokt en gemazeld in Europa – ik geef je Orban te doen, bijvoorbeeld, of PIS in Polen – en dus een rasbestuurder die door en door getraind is in het bij elkaar brengen van wat nu onverenigbaar lijkt. Hopelijk denkt hij: Als GLPVdA vanavond niet had gewonnen is het parlement de komende jaren een schoolplein waar de grootste pestkop het voor het zeggen heeft. Dat ga ik niet laten gebeuren. Ik hoop van harte dat hij ons vervolgens toch nog gelukkig gaat maken. Als GLPvdA wint. Maar ……

Kiezen is een bitch. Zeker nu veel kiezers geen idee hebben waar partijen in essentie voor staan. In een versplinterd politiek landschap is zweven de norm. De inspiratie moet vooral komen uit het invullen van stemwijzers en containerbegrippen als links en rechts. Daarentegen zijn begrippen als liberalisme, neoliberalisme, sociaal, sociaaldemocratie, christendemocratie, behoudend, vooruitstrevend verdwenen in de mist van debatten waarin ego, gevatheid, theater, spelvormen en soms ook nog gebrek aan respect de belangrijkste ingrediënten zijn. In combinatie met de persoonlijkheidscultus rond lijsttrekkers die zich de laatste decennia sterk heeft ontwikkeld – ook in de slipstream van de gang van zaken in lokale, c.q. dorpspolitiek – lijkt dat zelfs tot onbestuurbaarheid te leiden. Ook omdat de media het show- en spelaspect van de debatten zien als welkome aanvulling op hun zucht naar ophef in het algemeen. Persoonlijk ben ik ooit het meest geraakt en geïnspireerd geraakt door de sociaal-democratie. De Partij van de Arbeid is mijn partij. Er zijn periodes geweest dat ik woedend was om wat ze fout deed en over sommige besluiten ben ik nog altijd kwaad. Maar, mijn loyaliteit aan de uitgangspunten, solidariteit en verheffing, is sterker dan mijn teleurstellingen. Het klinkt wellicht pathetisch maar in een tijd waarin burgers vooral denken vanuit het eigen belang, koester ik de illusie dat de wal het schip zal keren als blijkt dat je met types als Wilders, Baudet, Eerdmans en Van Haga uiteindelijk alleen staat. En bovendien met lege handen. En met een heel groot verlangen naar solidaire medemensen.

Rond 19:15 liep de raadszaal vol. Vol is overigens een relatief begrip. Het was meer: iedereen die er per se moest zijn was er en verder was er helemaal niemand. Mogelijk dat er ook nog wat burgers thuis op het puntje van hun stoel zaten om de stream te volgen. Om half acht begon de vergadering van de commissie Werken & Besturen. Gemeente Venray. Op de agenda allerlei stukken waarvan je zou denken dat burgers ervoor te hoop lopen. Denk aan hoe om te gaan met arbeidsmigranten, hoe stichtingen, verenigingen, natuurlijke personen en andere rechtspersonen aan subsidie kunnen komen, het innen van leges, de aanpasing van de Algemene Plaatselijke Verordening en de hoogte van gemeentelijk belastingen en leges in 2024. Ik moest er als lid van de commissie bij zijn omdat ik enkele vragen had. Dat is ook de taak van een commissielid: opheldering te vragen en zaken aan te stippen en misschien ook een beetje op scherp te zetten voor waar het tijdens de raadsvergadering in het debat tussen de raadsleden, de gekozen volksvertegenwoordigers, echt over zal gaan. Maar, natuurlijk konden wat commissieleden het weer eens niet laten het detailwerk van de betrokken ambtenaren nog even lekker door te nemen en een momentje voor zichzelf te creëren. Kijk eens hoe goed ik in de materie zit, hoe diep ik ben gegaan in deze stukken, hoe ontzettend beter ik het weet. Ambtenaren – en wethouders – spitsroeden laten lopen. Dat is voor gestold wantrouwen een monumentje oprichten. En dat neemt zoveel tijd. En weet je, ik weet uit ervaring dat het als raadslid moeilijk is de grote liijnen in het vizier te houden. En ook dat je ego je daarbij behoorlijk in de weg kan zitten.

Vandaag heb ik er zo’n 300 gezien. En gevoeld. Morgen zie en voel ik er nog zo’n 150 en dinsdag nog eens 150. In de wijk die ik kreeg toegewezen zijn er mogelijk meer dan 500 maar niet alle bewoners vinden het goed dat iemand er ongeadresseerd reclamedrukwerk in deponeert. Ik houd daar soms wel, soms geen rekening mee. Het komt zoals het komt. De ervaring leert dat in de dynamiek van het lopen, van het bewegen van brievenbus naar brievenbus de grotere beweging regeert over de kleinere. Flyeren is een stompzinnige bezigheid waar vooral  de automatische piloot aan de stuurknuppel zit. Het verstand staat op nul. Voorbeeld: het kan zijn dat de flyeraar minutenlang als in trance voor een deur staat, op zoek naar de brievenbus. Die is hij dan aan het begin van de tien meter lange oprit ram voorbij gelopen. Even terug: past de beweging naar een nee/nee brievenbus naadloos in een grotere beweging van deur naar deur naar deur naar deur dan is een vergissing snel gemaakt. Ik maak dan in stilte mijn excuses, denk iets in de trant van: Is dit wel reclamedrukwerk? Het is toch een goedbedoelde politieke boodschap ten behoeve van een gezonde gemeenschap, niet uit eigenbelang verspreid maar juist in het belang van iedereen? Eenmaal aan de macht proberen we toch ook aardig te zijn voor mensen achter brievenbussen met de nee/nee-sticker. Neemt niet weg, overigens, dat het dwingende ritme van bewegen van deur naar deur naar deur naar deur met regelmaat verstoord wordt. Het voorbeeld maakte al duidelijk, ze kunnen behoorlijk verrassen, brievenbussen. Zeker als je een wijk treft waar veel vrijstaande huizen staan met twee, drie auto’s op de oprit (slalom). Brievenbussen zitten in deuren (hoog-laag-horizontaal-verticaal-klep met veer-klep zonder veer-achter klep tochtborstel-achter klep geen tochtborstel), naast de voordeur in de muur (meestal rechts-soms links-horizontaal-verticaal-met tochtborstel-zonder tochtborstel), naast de voordeur als buitenbox (meestal rechts-soms links-klep in front-klep in top, roestvrij staal, gietijzer, plastic, plaatijzer), in gemetselde kolommen bij de inrit (met alle varianten die ook in deuren en naast deuren in de muur voorkomen) of in boxen bij de inrit (in alle denkbare stijlen, van nostalgisch tot design, ook weer met zo’n beetje alle reeds genoemde varianten min de tochtborstel). Dit alles vraagt van de flyeraar in zijn (voort)bewegen om veel en afwisselend lopen, zoeken, bukken, reiken, duwen, trekken en alle combinaties en varianten ervan. Het gemeenst zijn de brievenbussen met een sterke terugslagveer en daarachter een vrijwel nieuwe tochtborstel en met scherpe onafgewerkte scherpe randen. Dus, morgen en overmorgen nog even. We gaan moedig voorwaarts!!!! We gaan vooruit!!!