Nadenken

Ik moest afrekenen en hield mijn betaalkaart bij het apparaat, op de plek waar dat moet en het beste werkt. Het is gemaakt voor snel en efficiënt, mits goed gebruikt. Toch, het apparaat nam de tijd. Hij moet nogal nadenken, zei ik. Ja, zei de vrouw die het had opgepakt en het mij had toestoken, dat is wel fijn van zo’n machientje, dat het nadenkt, dat kun je van mensen lang niet altijd zeggen. Ze had een punt, vond ik. Ze had ongetwijfeld veel ervaring met zowel het betaalapparaat als met mensen. Als je in zaken zit, met name in de sfeer van eten en drinken, kom je mensen in alle soorten en maten tegen. Ook mensen die het met nadenken niet zo nauw nemen. Omdat ze het slecht of helemaal niet kunnen, er even geen zin in hebben omdat ze even voor gemakzucht kiezen of sowieso op de automatische piloot leven en alles nemen zoals het komt. Want, alles komt ook weer goed. Nou moet ik zeggen, ik vind nadenken ook niet echt gemakkelijk. Dat komt vooral doordat elke stap in het nadenken vaak weer nieuwe vragen oproept. En die kunnen je gemakkelijk van de wijs brengen waardoor je voordat je het weet ernstig van het te bewandelen pad raakt, dat wil zeggen: uit het oog verliest waar je naar op weg was. En dat kan de beantwoording in één woord van één vraag maar ook een hele set van antwoorden op één vraag zijn – een lijstje, bijvoorbeeld, van zaken waar je op moet letten bij de aankoop van een boiler op zonne-energie, ik noem maar wat. Nou, waar was ik naar op weg? Even terug. Ik zei wel dat dat machientje de tijd nam om na te denken maar was het wel nadenken? Als dat machientje bezig is, roept elke vraag een antwoord op en vervolgens nieuwe vragen maar de neiging van de weg naar het doel af te wijken, die is er niet. Mijn ervaring met nadenken is dat het rommelig is, dat je gaande het proces op zijpaden raakt, dat er gaten vallen in de voortgang, dat je afhankelijk bent van invallen op het juiste moment en dat dat er plotseling is terwijl je niet bezig bent met nadenken. Mijn conclusie: Zo’n machientje denkt niet na, de werking ervan is met behulp van als/dan gestroomlijnde, gestyleerde uit het menselijk brein afkomstige rommeligheid.